Seria ARS VETUS ET NOVA, Tom XXIV

Książka Piotra Bernatowicza podejmuje zagadnienie recepcji Picassa, ale ze względu na ogromną ilość artystów inspirujących się sztuką wielkiego mistrza czyni to w zakresie ograniczonym tak chronologicznie, jak i geograficznie. Jednak ograniczenia nie są jedynie arbitralną operacją dokonaną na dziejach sztuki dwudziestego wieku i jej artystycznej geografii, ale służą zaakcentowaniu dwóch kluczowych dla sztuki tego czasu problemów, które wiążą się ściśle z postrzeganiem Pabla Picassa na obszarze czterech krajów Europy Środkowo-Wschodniej: Polski, Czechosłowacji, Węgier i Niemieckiej Republiki Demokratycznej w trzech powojennych dekadach. Z jednej strony jest to idea modernizmu, rozumiana jako proces autonomizacji płaszczyzny malarskiej, uwalniania jej od narzucanej tematycznej, z drugiej – utopia komunistyczna, szczególnie bliska modernistycznym artystom, która w krajach włączonych na skutek konferencji w Jałcie w orbitę wpływów ZSRR zaczęła być na mocy odgórnych rozporządzeń przekuwana w rzeczywistość.

Spis treści

Wstęp: zanim żelazna kurtyna zapadła

1. Artysta zaangażowany czy dekadent i formalista?

 1.1.   Program kulturalny Komunistycznej Partii Czechosłowacji (KSC)

 1.2.   Polska „rewolucja kulturalna”

 1.3.   Węgierska taktyka „krojenia salami”

 1.4.   Polityka kulturalna SMAD a wolność artysty

1. Między dziedzictwem kubizmu, „realizmem spotęgowanym” i surrealizmem

 2.1.   Czescy i słowaccy malarze wobec Picassa

 2.2.   Węgierska Szkoła Europejska

 2.3.   Picasso i Grupa Młodych Plastyków

 2.4.   Picasso w malarstwie powojennych Niemiec (Berlin i SBZ)

1. Pod skrzydłami Gołąbka pokoju

 3.1.   Lot Gołąbka pokoju

 3.2.   Gołąbek pokoju i polski plakat

 3.3.   Gołąbek na berlińskiej kolumnie

 3.4.   Gołąbek na talerzu

1. Wystawy Picassa za żelazną kurtynę

 4.1.   Masakra w Korei trzy razy w Warszawie

 4.2.   Wystawa grafik Picassa w DDR

1. W centrum „odwilżowych dyskusji”

 5.1.   Dyskusja picassowska w „Bildene Kunst”

 5.2.   Dyskusja w „Przeglądzie Kulturalnym”

 5.3.   Picasso i wskrzeszanie tradycji modernistycznej w Czechosłowacji

 5.4.   Picasso i zatrzymana odwilż na Węgrzech

1. Pikasy pod strzechy, picassy na ściany galerii

 6.1.   Picasso i popularyzacja nowoczesności

 6.2.   Oficjalne uznanie w latach sześćdziesiątych

1. Alternatywa dla socu i przystanek w drodze ku abstrakcji

 7.1.   DDR: Na marginesie oficjalnej sztuki

 7.2.   Węgry: Ku sztuce oficjalnej

 7.3.   Polska: W drodze ku abstrakcji

 7.4.   Czechosłowacja: Reanimowany modernizm

Zakończenie

Bibliografia

Spis ilustracji

Summary

Indeks nazwisk