Antologia prac znanych i wybitnych lingwistów, psycholingwistów oraz psychologów, którzy zajmują się zastosowaniem kognitywnego modelu języka do badań nad przyswajaniem języka ojczystego przez dziecko. Po prezentacji obecnego stanu badań w tym zakresie następuje obszerny teoretyczny artykuł twórcy modelu znanego jako „językoznawstwo kognitywne”, Ronalda W. Langackera. Dalsze prace podejmują problem więzi struktury semantycznej z jej semantyką, nabywania kompetencji w dziedzinie składni oraz przejścia od formuły do schematu struktury. Część druga tomu dotyczy zagadnień z zakresu semantyki: roli predyspozycji poznawczych dziecka, poznania, relacji przestrzennych oraz relacji między myślą, językiem i mową. Proponowane przez redaktorów książki zestawienie prac ukazuje z jednej strony interdyscyplinarny charakter problemu przyswajania języka, z drugiej zaś – możliwości integracji językoznawstwa, filozofii języka i psychologii w ramach jednego spójnego modelu.

SPIS TREŚCI

Ewa Dąbrowska i Wojciech Kubiński –AKWIZYCJA JĘZYKA W ŚWIETLE JĘZYKOZNAWSTWA KOGNITYWNEGO

1. Prehistoria kognitywnych zainteresowań ontogenezą językową
2. Semantyka leksykalna: efekty prototypowe
3. Semantyka leksykalna: różnice między językami
w konstruowaniu obrazu świata i „myślenie dla mówienia"
4. Morfoskładnia: podstawy empiryczne
4.1 Zróżnicowanie międzyjęzykowe
4.2 Zróżnicowanie indywidualne
4.3 Rola formuł w przyswajaniu języka w „drobnych porcjach"
4.4 Powiązania między rozwojem leksykalnym a gramatycznym
5. Morfoskładnia: propozycje teoretyczne
5.1 Język jako „ustrukturyzowany zbiór konwencjonalnych
jednostek językowych"
5.2 Konstrukcje gramatyczne
Bibliografia

RONALD W. LANGACKER - MODELDYNAMICZNY OPARTY NA UZUSIE JĘZYKOWYM

1. Koncepcja oparcia się na uzusie językowym
2. Zjawiska psychologiczne
3. Jak należy rozumieć przetwarzanie
4. Podstawowe zagadnienia językoznawcze
4.1 Kategoryzacja wypadków użycia językowego
4.2 Selekcja struktur służących do kategoryzacji
4.3 Kategoryzacja a konstruowanie
4.4 Kompozycja
4.5 Stopień regularności
4.6 Dystrybucja
5. Strukturalne zastosowania
5. l Leksykon i gramatyka
5.2 Semantyka leksykalna
5.3 Metafora
5.4 Fonologia
5.5 Morfologia
5.6 Morfonologia
5.7 Większe zespoły
6. Natura „reguł" językowych
Uwagi
Bibliografia

ADELE E. GOLDBERD – KSZTAŁTOWANIE SIĘ SEMANTYKI KONSTRUKCJI STRUKTURY ARGUMENTOWEJ W JĘZYKU ANGIELSKIM

Kształtowanie się znaczeń struktury argumentowej zdania
Podstawa znaczenia konstrukcyjnego
Zróżnicowany przebieg omawianych procesów w różnych językach
Podsumowanie
Podziękowania
Bibliografia

MICHAEL TOMASELLO – CZY MAŁE DZIECI POSIADAJĄ SKŁADNIOWĄ
KOMPETENCJĘ OSÓB DOROSŁYCH?

l. Wstęp
2. Nowe dane dotyczące rozwoju językowego dzieci
2.1 Badania obserwacyjne
2.2 Badania eksperymentalne
2.3 Krzywa rozwojowa
3. Implikacje dla domniemania ciągłości
3.1 Pełna kompetencja plus czynniki zewnętrzne
3.2 Pełna kompetencja w połączeniu z dojrzewaniem
3.3 Leksykalizm
3.4 Problem powiązania jednostek i struktur językowych
z gramatyką uniwersalną.
3.5 Podsumowanie
4. Wyjaśnienie oparte na uzusie językowym
4.1 Docelowy punkt procesu rozwoju dojrzalej kompetencji
4.2 Odczytywanie intencji i uczenie się kulturowe
4.3 Wychwytywanie analogii i odwzorowywanie struktur
4.4 Scalanie struktur
4.5 Podsumowanie
5. Konkluzja
Podziękowania
Bibliografia

EWA DĄBROWSKA — OD FORMUŁY DO SCHEMATU: AKWIZYCJA PYTAŃ W JĘZYKU ANGIELSKIM

l. Wstęp
2. Powszechność formuł
3. Rozwój użyć produktywnych
3.1. Śledzenie postępów
3.2. Wyjście poza
3.3. Dane przemawiające za uczeniem się nakierowanym na formuły
4. Uwagi końcowe
Bibliografia

MELISSA BOWERMAN – ROLA PREDYSPOZYCJI KOGNITYWNYCH W PRZYSWAJANIU SYSTEMU SEMANTYCZNEGO:

Dane sugerujące istnienie kognitywnych predyspozycji
kształtujących organizację semantyczną
Językoznawstwo.
Psychologia
Akwizycja języka
Kognitywne podstawy języka: jeszcze bardziej przekonujące argumenty
Nowa analiza nadmiernych rozszerzeń
Podstawowa gramatyka dziecięca
Podsumowanie
Semantyczne zróżnicowanie języków
Relacje przestrzenne
Charakterystyka procesu uczenia się
Kiedy zaczyna się proces semantycznego uczenia się ukierunkowanego przez język?
Wyrazy relacyjne na wczesnym etapie akwizycji języka:
mówienie o działaniach przestrzennych
Co zrobić z nieprzechodnimi podmiotami?
Wnioski: kilka potencjalnych konsekwencji wynikających
z omawianego stanu rzeczy dla zaburzeń językowych występujących w mowie dziecięcej
Podziękowania
Bibliografia

CHRIS SINHA, LIS A. THORSENG, MARIKO HAYASHI I KIM PLUNKETT - AKWIZYCJA TERMINOLOGII PRZESTRZENNEJ W JĘZYKU DUŃSKIM, ANGIELSKIM I JAPOŃSKIM

Wstęp
Metoda i uczestnicy badań
Przyswajanie partykuł lokatywnych w języku angielskim
Przyswajanie partykuł lokatywnych w języku duńskim
Omówienie danych angielskich i duńskich
Przyswajanie relacyjnych znaczeń przestrzennych w języku
japońskim
Omówienie danych japońskich
Wnioski końcowe
Bibliografia

DAN I. SLOBIN – OD „MYŚLI I JĘZYKA" DO „MYŚLENIA DLA MÓWIENIA"
1. Styl retoryczny
2. Opis relacji czasowych
3. Opis konfiguracji przestrzennych
4. Uczenie się myślenia dla mówienia
5. Myślenie w pierwszym języku przy okazji mówienia w języku
drugim
6. Podsumowanie
Podziękowania
Bibliografia
wykaz źródeł

Cena detaliczna: 40,00 zł