To naukowa monografia polskiej literatury łagrowej, przynosząca dojrzałe i wyważone, dobrze uzasadnione opracowanie literackich świadectw tragicznego losu Polaków. Zachowanie równowagi pomiędzy wiedzą czerpaną wprost z dokumentów a subiektywnym obrazem doświadczeń łagrowych powoduje, iż książka staje się nieocenionym przewodnikiem po wciąż za mało znanym i ciągle uzupełnianym o nowe świadectwa obszarze dwudziestowiecznej polskiej literatury. Dokumenty przywołane przez autorkę weryfikują prawdziwość i rzetelność osobistych relacji, uściślają ich chronologię, a rozmaite pamiętniki, wspomnienia czy utwory literackie nadają suchej historycznej faktografii żywość i bezpośredniość prawdziwych doznań. Jest to lektura, która dostarczy estetycznych i poznawczych satysfakcji zarówno zainteresowanym literatura piękną, jak też najnowszymi dziejami Polski.

SPIS TREŚCI

CZĘŚĆ PIERWSZA: INNA PRZESTRZEŃ
I. Rozpoznawanie przestrzeni
II. Aby ogranąć inny świat: mapa
Podwójny świat
Lekcja geografii
Planeta Kołyma
Polskie mapy
Obozowe konstelacja
Jeszcze jedna mapa
III. Droga
Polski Odyseusz
Wejście na polski szlak
Latający Holender
IV. Na etapie
V. Bramy i granice
Gdzie jest Polska?
Przekroczyć krąg
Dwie bramy
Brama wśród stepu

CZĘŚĆ DRUGA: INNY CZAS
I. Odzyskiwanie pamięci
Zapisane na marginesach
Granice czasu - granice przekazu
Powiedz Zachodowi
Wtedy i teraz - palimpsest wspomnień
Dzieci
II. Kalendarium
Rozpoznawanie czasu
Stwarzanie Innego Świata
Tridcat'siem - wielki werbunek
Za winy nie popełnione
Polskie ślady
Upadek Paryża
Polska amnestia
III. Codzienność
Każdego dnia
Czciciele ognia i słońca
Strażnicy czasu

CZĘŚĆ TRZECIA: INNY BOHATER
I. Spotkanie
Jeśli zapomnę o nich...
Śladami
Jeszcze jeden palimpsest
Rosjo, dokąd zmierzasz
"JA z jednej strony i JA z drugiej strony..."
II. Błatni, urkowie, bezprizorni
Trzy spotkania
Nie odbyta wyprawa do domu umarłych
Wielki obóz - urków kraina szczęśliwa