Tychizm to filozofia losu: pogląd i osadzona na nim potężna tradycja – głoszące, że los włada nami, nie odwrotnie. Jedni tychiści pozostawiają go w rękach Boga, inni nie. Nie zmienia to faktu, że nie od ludzi on zależy. Każdy z zebranych w książce szkiców jest migawkowym wglądem w ideę losu. Ale łącznie stanowią już dość szeroką, metafizyczną perspektywę patrzenia na ludzkie życie. Te teksty adresowane zostały do wolnych ludzi, którzy – niczym Grecy i Rzymianie z kart Diogenesa Laertiosa – łakną racjonalności i pragną się jeszcze spierać o to, jaki jest świat.
Poprzez czterdzieści dziewięć artykułów czytelnik może zbliżyć się do takich geniuszy, jak Platon, Lukrecjusz, św. Augustyn, Kartezjusz, Leibniz, Hume, Kant, Schopenhauer, Wittgenstein; do takich sław, jak Russell, Popper, Heidegger, Whitehead, Bierdiajew, Bauman czy Benjamin; do wielkich Polaków, jak Gumplowicz, Kotarbiński, Czeżowski, Elzenberg, Miłosz, Lem i Wolniewicz. Jednocześnie szkice te mają skłonić do namysłu nad zagadnieniami: zła, predestynacji, doli narodu, wolnej woli, istoty religii, istoty języka czy samobójstwa. Filozofia od tej problematyki dziś stroni; chce wykuwać los, odżegnując się tym samym od swej minionej wielkości.

Paweł Okołowski (ur. 1963) – dr hab., adiunkt w Zakładzie Filozofii Religii Instytutu Filozofii UW; uczeń profesorów Bogusława Wolniewicza i Zbigniewa Musiała. Zajmuje się głównie problematyką aksjologiczną i antropologiczną (magisterium z Elzenberga, doktorat z Bierdiajewa, habilitacja – między innymi – z Lema). Opublikował dziewięćdziesiąt artykułów i recenzji oraz dwie monografie – Materia i wartości. Neolukrecjanizm Stanisława Lema (2010) i Między Elzenbergiem a Bierdiajewem. Studium aksjologiczno-antropologiczne (2012).

Spis treści

Wstęp
Część I. RECENZJE
1. Los pośmiertny Kartezjusza
2. Kartezjańska antropologia książki
3. Przeraźliwa harmonia Leibniza
4. Filozoficzny geniusz XVII wieku (Frederick Copleston)
5. Racjonalizm Hume’a (Frederick Copleston)
6. Prolegomena do Kanta (Frederick Copleston)
7. Dwa bieguny filozofii (Frederick Copleston)
8. Renesans Schopenhauera
9. Siła pesymizmu (Artur Schopenhauer)
10. Eschatologia Bertranda Russella
11. Pochwała nierówności (Bertrand Russell).
12. Racjonalistyczny hedonizm starego Luo-Su (Bertrand Russel)
13. Don Kichot XX wieku (Bertrand Russell)
14. Popperyzm i jego krytyka (Adam Chmielewski)
15. Mistyka i metafizyka Wittgensteina
16. Religia w świetle zwątpienia (Bohdan Chwedeńczuk)
17. W okowach śmierci czy samotności (Alfred North Whitehead)
18. Jedenaście błędów filozoficznych (Mortimer J. Adler)
19. O katastrofizmie (Sławomir Mazurek)
20. Heidegger a Leśmian
21. Jaspers a Nietzsche
22. Antropoteologia Wolfharta Pannenberga
23. Wspólny świat fenomenologów (Tomasz Węcławski)
24. Walter Benjamin i filozofia
25. Duch Kotarbińskiego w Erze Wodnika
26. Polscy filozofowie półwiecza (Witold Mackiewicz)
27. Nieskrępowany gen (Philippe Meyer)
28. O wartościach i naturze ludzkiej (Bogusław Wolniewicz)
29. Kłopot z człowiekiem (Bogusław Wolniewicz)
30. Uwagi o książce Ksenofobia i wspólnota (Zbigniew Musiał i Bogusław Wolniewicz)
Część II. ARTYKUŁY
1. Czym jest filozofia kultury? O specjalizacjach w filozofii
2. Filozofia religii Louisa Dupré
3. O pewnej wersji naturalizmu antropologicznego. Wokół hermeneutyki Zygmunta Baumana
4. Ludwika Gumplowicza filozofia losu
5. Arnolda Gehlena antropologia instytucji
6. Lewicowy manicheizm Czesława Miłosza
7. Stanisława Lema pogląd na świat i świata wzgląd na Lema
8. Ciało jako fundament rozumu w noologii Stanisława Lema
9. Oszukiwanie zmysłów: rzeczywistość wirtualna według Stanisława Lema
10. Dwa pesymizmy antropologiczne: Elzenberg i Bierdiajew
11. Z atomizmu Lukrecjusza: zagadnienie wolnej woli
12. Spór natywizmu z empiryzmem: Schopenhauer a Czeżowski
13. Neoaugustinus
14. O wstecznej funkcji języka
15. Eutanazja a samobójstwo
Część III. POLEMIKI
1. Spór o Wittgensteina (z Wojciechem Sadym)
2. Spór o naturę ludzką (z Romaną Kolarzową)
3. Żądanie krytyki konstruktywnej (polemika z Bohdanem Chwedeńczukiem)
4. O gandyzmie i zdziczeniu obyczajów (polemika z Andrzejem Wilkiem)
Appendix. Pound i Kotarbiński o instynkcie walki
1. Ezra Pound
2. Tadeusz Kotarbiński
Nota bibliograficzna
Indeks rzeczowy
Indeks osobowy