Seria KRYTYKA XX i XXI WIEKU. Tom 15

„W czasie zorganizowanej przez Katedrę Krytyki Współczesnej Wydziału Polonistyki UJ konferencji Formacja 19010 – świadkowie nowoczesności (Kraków, 18–20 października 2010) zadawaliśmy sobie przede wszystkim pytanie, czy istniało pokolenie 1910, czy też jest ono tylko fantazmatem badawczym. Myślę, że czytając zgromadzone w tej książce teksty, wygłoszone w trakcie trzech dni obrad, można powiedzieć, że nie był to tylko fantazmat, ale również problem badawczy, problem biograficzny, nad którym warto się wciąż zastanawiać.

W jakich formach zatem poznawaliśmy światopogląd tego pokolenia, skoro skłonni byliśmy uwierzyć, że ono w ogóle istniało? Poznaliśmy generację 1910 jako narrację, czyli jako pewną zbiorową opowieść o własnych losach, opowieść sformułowaną przez to właśnie pokolenie. Poznaliśmy to pokolenie jako określony projekt autobiograficzny, który dalej można rozwijać i rozbudowywać. Poznaliśmy to pokolenie jako przykład i jednocześnie dowód badawczy istnienia pewnej kategorii teoretycznoliterackiej, która okazuje się kategorią wciąż żywą i żywotną. Poznaliśmy to pokolenie z innej nieco strony – jako wspólnotę negatywną, która na podstawie pewnych sprzeczności wewnątrz tego ciała się rodzących potrafiła sformułować obraz jedności. Poznaliśmy to pokolenie jako diagnostów czasu zmiany, co wymusza rozpoznanie biografii tego pokolenia wobec czasu wojny.”

(Marta Wyka, fragm. Wstępu)

Spis treści

Marta Wyka, Wstęp.

POKOLENIE: KATEGORIA
Tomasz Kunz, Pokolenie jako kategoria nowoczesna (o pragmatyce narracji pokoleniowej)
Dorota Kozicka, „Pokolenie”. Reaktywacja?
Teresa Walas, Czy istniało pokolenie literackie 1910?
Marek Zaleski, Pokolenie 1910 jako mroczny przedmiot
pożądania historyka literatury

FORMACJA 1910: ŚWIADKOWIE NOWOCZESNOŚCI
Marta Wyka, Formacja 1910 – doświadczenia, emocje, horyzonty światopoglądowe
Hanna Gosk, Diagności czasu zmiany (in statu nascendi).
K. Wyka, Cz. Miłosz, J. Andrzejewski, J. Kott, A. Sandauer
wobec doświadczenia lat 40. XX wieku
Tomasz Mizerkiewicz, Późność i nowoczesność.
O świadomości pokoleniowej w senilnych tekstach formacji 1910
Aleksander Fiut, Zrozumieć katastrofę
Andrzej Zieniewicz, Profecja i świadectwo. Salon i spowiedź.
Bieguny doświadczenia formacji 1910
Paweł Rodak, Pokolenie 1910, pokolenie wojenne i spór o Conrada
Mateusz Antoniuk, Dwa pokolenia, dwie piosenki o końcu
świata. „Formacja 1910” versus „Formacja 1920”

FORMACJA 1910: KRYTYCY
Jerzy Jarzębski, Pisarze pokolenia 1910 jako krytycy: Gombrowicz i Miłosz
Leonard Neuger, Kazimierz Wyka: pokolenie, gospodarzenie, doświadczenie
Krzysztof Biedrzycki, Kazimierz Wyka pisze o Czesławie
Miłoszu. Poetyka i poetyczność tekstu krytycznego
Jarosław Fazan, Ludwik Fryde o „drogach i powołaniach” krytyki współczesnej
Marian Stala, Miłosz, Turowicz: ślady przyjaźni

FORMACJA 1910: PROZAICY
Krzysztof Uniłowski, Proza Teodora Parnickiego na tle formacji 1910
Andrzej Niewiadomski, „Dziwna” nowoczesność Zygmunta Haupta
Maciej Nowak, Bobkowski i świat techniki
Piotr Sobolczyk, 19 vs. 22: Jerzy Andrzejewski i numerologia
Brigitte Gautier, Europejskie pokolenie humanistów, czyli
o eseistyce Hanny Malewskie

FORMACJA 1910: POECI
Maria Delaperièrre, Żagary: pokolenie literackie czy druga awangarda?
Tadeusz Bujnicki, Wileński rocznik 1910. Co się działo na przełomie lat 20. i 30.?
Joanna Zach, Anna Świrszczyńska: między estetyką kreacyjną a mimesis
Tomasz Cieślak-Sokołowski, W „wąwozach awangardy”:
Lech Piwowar, Mila Elin

POKOLENIE 1910: CENTRUM I PERYFERIA EUROPY
Maciej Urbanowski, Pokolenie 1910 i prądy duchowe wśród młodzieży francuskiej
Andrzej Zawadzki, Rumuńskie pokolenie 1910 w poszukiwaniu nowoczesnego modelu kulturowego.
Emil Cioran, Schimbarea la faţa a României