Profesor Ronald W. Langacker jest czołowym reprezentantem i jednocześnie jednym z twórców - obok George'a Lakoffa, Marka Johnsona czy Charlesa Fillmore'a - językoznawstwa kognitywnego, kierunku we współczesnych badaniach nad językiem, stojącego w opozycji do paradygmatu generatywistycznego Noama Chomsky'ego. Językoznawstwo kognitywne, w szczególności zaś gramatyka kognitywna, model języka zaproponowany i rozwijany przez Ronalda Langackera w ramach językoznawstwa kognitywnego, bardzo poważnie podchodzi do zagadnienia tzw. psychologicznej rzeczywistości gramatyki. Jesteśmy przekonani, iż książka Ronalda Langackera, która teraz trafia do rąk polskiego czytelnika, nie tylko przybliży teorię gramatyki kognitywnej, pozwalając lepiej zrozumieć wiele mechanizmów leżących u podstaw funkcjonowania języka, lecz także - tu ponownie posłużymy się cytatem z Przedmowy do anglojęzycznego wydania - "dla językoznawców innych opcji metodologicznych będzie okazją do precyzyjnej i solidnej oceny i ewaluacji teorii".

Spis treści

Przedmowa do polskiego wydania

Słowo wstępne do wydania polskiego

Przedmowa

Część I

PRELIMINARIA

1. Wprowadzenie

1.1. Gramatyka i życie

1.2. Natura bestii

1.3. Symboliczny charakter gramatyki

2. Semantyka pojęciowa

2.1. Znaczenie i reprezentacja semantyczna

2.2. Treści poznawcze

3. Obrazowanie

3.1. Uszczegółowienie

3.2. Ogniskowanie

3.3. Wyróżnienie

3.4. Perspektywa

3.5. Dowody słuszności postulatów semantycznych

Część II

PODSTAWY

4. Kategorie gramatyczne

4.1. Czy definicje pojęciowe są możliwe?

4.2. Rzeczowniki i czasowniki

4.3. Kategorie wyrażeń relacyjnych

5. Główne podkategorie gramatyczne

5.1. Rzeczowniki policzalne i niepoliczalne

5.2. Czasowniki perfektywne i imperfektywne

758

SPIS TREŚCI

6. Konstrukcje. Ogólna charakterystyka

6.1. Złożenie symboliczne

6.2. Schematy konstrukcyjne

6.3. Organizacja jedno- i dwubiegunowa

7. Konstrukcje. Elementy opisu

7.1. Odpowiedniości

7.2. Wyznaczanie profilu

7.3. Uszczegółowianie

7.4. Składnikowość

8. Reguły i ograniczenia

8.1. Sieci i schematy

8.2. Ocena konwencjonalności

8.3. Sieci konstrukcji

8.4. Regularność

Część III

STRUKTURY

9. Kotwiczenie

9.1. Subiektywne i obiektywne konstruowanie sceny

9.2. Typ i okaz

9.3. Kotwiczenie grup nominalnych

9.4. Kotwiczenie zdań

10. Rzeczownik

10.1. Struktura i funkcja

10.2. Określniki rzeczownika

10.3. Klasyfikacja i kwantyfikacja

10.4. Fleksja i związek zgody

11. Struktura zdania prostego

11.1. Organizacja całościowa

11.2. Podmiot i dopełnienie

11.3. Typy zdań

11.4. Czasowniki złożone

12. Zdania złożone

12.1. Współrzędność i podrzędność

12.2. Związki międzyzdaniowe

12.3. Dopełniające zdania finitywne

Część IV

GRANICE

13. Dyskurs

13.1. Podstawa struktury języka

13.2. Substrat pojęciowy

13.3. Gatunki dyskursu

13.4. Budowanie struktury

14. Ogarnianie świata

14.1. Dynamiczność

14.2. Fikcyjność

14.3. Symulacja i subiektyfikacja

14.4. Umysł, znaczenie i gramatyka

Bibliografia

Indeks