Seria: POLONICA LEGUNTUR. Literatura polska w krajach języka niemieckiego. Tom 13

Zestawione w pierwszej części rozprawy rozpatrują twórczość Słowackiego w trojakim aspekcie poetologicznym: konstrukcji poetyckiego Ja, ironii i frenezji, która ostatecznie wydaje się ośrodkiem wyobraźni Słowackiego. Te przekrojowe spojrzenia przeplatają się z licznymi analizami szczegółowymi, przy czym poemat W Szwajcarii z połowy lat 30. XIX w. i powstały po spotkaniu z Towiańskim Ksiądz Marek wyznaczają najbardziej radykalne stanowiska w twórczości poety i niejako składają się na janusowe oblicze, zwrócone ku Europie i ku Polsce; w środku znajduje się Mazepa, kultowa postać romantyzmu, a także, przede wszystkim na Zachodzie, „kolonialistyczna” projekcja, rzutowana ponad granicami kultur na kresowe stepy, u Słowackiego wielorako przesunięta i odbita w polskiej perspektywie. W drugiej części zamieszczono inny projekt epoki romantycznej i Polski, rysujący się we wspomnieniach – dłuższą rozprawę, która systematycznie bada rozmaite „miejsca pamięci” polskich memuarystów. Jest rzeczą oczywistą, że dostajemy w ten sposób obraz Polski odmienny tego, jaki podsuwają wielcy romantycy.

SPIS TREŚCI

1. Słowo wstępne
Słowacki w drodze do Europy
2. Konstrukcja romantycznego Ja
Romantyczne Ja i jego teksty
Ślady we wczesnej twórczości
Wtórna epicka konstytucja romantycznego Ja w Arabie i Godzinie myśli
W drodze do ironii romantycznej
Od poematu podróży do wyznania Ja w liryce orientalnej
3. Od piękna do wzniosłości. Historia (voyeurystycznego)
spojrzenia w poemacie Słowackiego W Szwajcarii
Paradoksy pewnej historii recepcji
Między krajobrazem a miłością
Obraz Szwajcarii u Słowackiego
Dramat miłosny jako dramat spojrzenia
4. Ironia romantyczna jako forma przełamania nowego
modelu literatury narodowej i jako jej rozszerzenie
Ironia romantyczna. Sposób operowania pojęciem
Ironia romantyczna w polskim romantyzmie
Balladyna i konstytucja ironii romantycznej
Ironia romantyczna w służbie poetyckiego Ja, w Beniowskim
Fantazy i pożegnanie z ironią romantyczną
5. Mazepa jako romantyczna fi gura Innego
Inność w romantyzmie
Gramatyka postaci kultowej
Praca Słowackiego nad Mazepą
Układ odstępstw
Przemieniony Mazepa. Komentarz do odstępstw
Przemiana Innego w Mazepie
6. Romantyczna frenezja jako koncepcja obrazowania
Frenezja jako pojęcie francuskiej historii literatury
Frenezja i jej europejski kontekst romantyczny
Czy istnieje polska frenezja romantyczna?
Frenetyczne obrazy ciała u Słowackiego
Frenezja i poszukiwanie dramatu europejskiego
w twórczości Słowackiego w latach 1839-1841
Lilla Weneda – frenezja pomiędzy wspólnotą etniczną a rodzinną
Koncepcja frenezji w Śnie srebrnym Salomei
7. Ksiądz Marek między mistyką a patriotyzmem – próba odczarowania
Historia narodowa między mitologizacją a pesymizmem historycznym
Szczególna rola Księdza Marka
Ksiądz Marek w kontekście literatury barskiej
Mistyczna poetyka dramatu albo inscenizowany dramat duchów
Światy równoległe
Bohater pojawia się za późno – próba podsumowania
8. Pamięć romantyzmu
„Romantyczna” autobiografia
Kryteria doboru
Pomiędzy rodziną (szlachecką) a państwem.
Inny projekt budowania narodu
Pomiędzy Wschodem a Zachodem. Polska tożsamość w wirze kultur
Pomiędzy integracją a oporem. Odmienny potencjał
integracyjny codzienności w różnych zaborach
Inne prawo ciała i płci albo zagrożona prywatność
w czasach nasyconych historią
Inny romantyzm ze wspomnień
Bibliografia
Indeks nazwisk
Nota bibliograficzna