HORYZONTY NOWOCZESNOŚCI. Tom 61
Książka François Soulages'a zarysowuje kontury estetyki fotografii, umożliwiając pytanie o status fotografii jako sztuki. Refleksja ta bazuje na analizie licznych dzieł fotograficznych i opiera się na definicji nowych pojęć, wypracowanych w świetle estetyki, filozofii oraz psychoanalizy. Na dzieło składają się trzy kręgi problemów:
- Jakie związki utrzymuje fotografia z rzeczywistością?
- Czym charakteryzuje się dzieło fotograficzne?
- Dzięki czemu sztuka fotograficzna sytuuje się w centrum, a nawet stanowi serce sztuki współczesnej?
SPIS TREŚCI
Wprowadzenie
-
Narzucająca się zagadka i konieczny namysł
-
Zasadnicza problematyka i podział projektu
-
Wybrana metoda i opublikowane zdjęcia
PIERWSZY MOMENT: OD RZECZYWISTOŚCI DO FOTOGRAFICZNOŚCI
Otwarcie
-
1. Stawki problemu
-
2. Nieunikniony problem
-
3. Konieczność rozważania problemu
Rozdział 1:
Przedmiot reportażu: od iluzji ku kreacjom
1.Złudzenie przedmiotu - rzeczywistości (agencje fotograficzne)
-
1.1 . Przyczyny wiary
-
1.2 . Przyczyny wątpienia: Barthes kontra Luce
2.Niemożliwość przedmiotu - istoty ( Henri Cartier - Bresson)
2.1. Photographia universalis: Kartezjusz
2.2. Panta rei: Heraklit
3. Poszukiwanie przedmiotu - problemu (cztery reportaże z tym samym przedmiotem / na ten sam temat)
3.1. Ambiwalentny przedmiot agencji ( Gérard Uféras)
3.2. Cztery przeznaczenia przedmiotu - problemu (Kamel Dridi)
3.3. Podwojenie oraz rozszczepienie przedmiotu - problemu ( Bernard Plossu i Françoise Nuńez)
4. Siła przedmiotu - protestu (Jean - Pierre Évrard)
4.1. Reportaż - pretekst
4.2. Ku estetyce reportażu
Rozdział 2:
Od przedmiotu portretu do ogólnego przedmiotu fotografii: „to, co zostało odegrane"
-
1. Inscenizacja portretowa przedmiotu (Julia Margaret Cameron)
-
1.1. Fotograficzna teatralizacja
-
1.2. Ku estetyce portretu oraz inscenizacji
-
2. Ku estetyce ogólnej „tego, co zostało odegrane"
-
2.1. Gra fotografii
-
2.2. Gra rzeczywistości (André Gelpke i Peter Turner)
-
2.3. Gra i „ja" fotografia (Duane Michale i Wiliam Klein)
Rozdział 3:
Przedmiot w ogólności: realność możliwa do sfotografowania
-
1. Ani obiektywizm, ani realizm
-
1.1. Ograniczenia techniczne i ludzkie
-
1.2. Ograniczenia artystyczne
-
2. Sedno problemu
-
2.1. Podejście semiologiczne: Dubois i Schaeffer
-
2.2. Filozoficzne rozwiązanie problemu: Kant
-
2.2.1. Problem
-
2.2.2. Punkt widzenia Kanta
-
2.2.3. Trzy postawy fotograficzne
-
2.2.4. Siedem etapów procesu
-
2.2.5. Przedstawiać nie znaczy upodabniać: Kartezjusz
-
2.2.6. Cztery nieciągłości i cztery przeobrażenia
-
2.3. naukowe, artystyczne oraz estetyczne modalności problemu: Bachelard i Klee
-
2.4. Przyczyny zaciemnienia problemu: Nietzsche
-
3. Dwa artystyczne problemy zgłębiania problemu
-
3.1. Ku estetyce fikcji (Jean-Marc Lalier)
-
3.2. Ku estetyce odniesienia fantastycznego, odcisku i archiwum (Hervé Rabot)
Rozdział 4:
Przedmiot fotograficzny: fotograficzność
-
1. Cechy szczególne fotografii
-
1.1. Warunki odbioru zdjęcia
-
1.2. Warunki zaistnienia zdjęcia
-
1.2.1. Przedmiot do sfotografowania
-
1.2.2. Przedmiot fotografujący
-
1.2.3. Tworzywo fotograficzne
-
1.3. Warunki wytworzenia zdjęcia
-
2. Specyfika fotografii
-
2.1. pojęcie fotograficzności
-
2.2. Sedno problemu
-
2.2.1. Humanizm czy materializm?
-
2.2.2. Fotograficzność: połączenie nieodwracalnego i nieukończonego
-
2.2.3. Strata i zysk
-
2.2.4. Nieobecność negatywu i obraz cyfrowy
-
3. Konsekwencje praktyczno - estetyczne
-
3.1. Ku estetyce wyboru
-
3.2. Ku estetyce możliwości
-
3.3. Ku estetyce obrazu obrazów oraz inkarnacji
-
3.4. Ku estetyce wymieszania
-
3.5. Ku estetyce niekończących się odbiorów
-
4. Wyjątkowość fotografii
-
4.1. Sztuki
-
4.2. Egzystencji
-
5. Estetyka fotograficzności
-
5.1. Potrójna perspektywa
-
5.2. Estetyka nieukończonego i odbioru (Gelles Caron)
DRUGI MOMENT: DZIEŁO FOTOGRAFICZNE
Rozdział 5:
Od bez - sztuki do sztuki
-
1. Bez - sztuka i sztuka
-
1.1. Odrzucenie sztuki (Don Mac Cullin)
-
1.2. Od znaku do obrazu
-
2. Przeniesienie z bez - sztuki do sztuki (Marc Pataut)
-
2.1. Warunki estetycznego tworzenia zdjęć
-
2.2. Warunki technicznej produkcji zdjęć
-
2.3. Warunki estetycznego odbioru zdjęć
-
2.4. Ku estetyce bez - sztuki
-
2.5. Czynność fotografowania, działanie fotograficzne i metafotograficzność
-
2.6. Ku negatywnej estetyce fotografii
-
2.7. Dzieło fotograficzne
-
3. Od anonimu do uniwersalności (Christian Boltanski)
-
3.1. Ku estetyce anonimowości
-
3.2. Ku estetyce uniwersalności
Rozdział 6:
Wykonanie działa
-
1. Wejście w sztukę przed wykonaniem dzieła (Jacques-Henri Lartigue)
-
1.1. Fotograf i malarz
-
1.2. Ku estetyce a posteriori
-
2. Niekończące się tworzenie (Jorge Molder)
-
2.1. System
-
2.2. Presupozycje i trójkąt sztuki
-
2.3. Dzieło wykonane
-
3. Estetyka wykonania dzieła i odbiorca
-
3.1. Ku estetyce poetyckiej: Blanchot
-
3.2. Ku estetyce wyobraźni: Blanchot
Rozdział 7:
Dzieło i świat
-
1. Świat publiczny, zewnętrzny, obiektywny i uniwersalny (Diane Arbus)
-
1.1. Ku estetyce tragizmu
-
1.2. Ku estetyce przedstawienia
-
1.3. Ku estetyce kompozycji
-
2. Świat prywatny, wewnętrzny, osobisty i wyjątkowy (Gérard Moulin)
-
2.1. Bliskość dzieła: Husserl
-
2.2. Bliskość świata: Heidegger
-
3. Estetyka i fotografia
-
3.1. Styl
-
3.2. Ku estetyce „jednoczesności"
-
3.3. Ku estetyce nieznaczącego
Rozdział 8:
Dzieło krytyczne
-
1. Sztuka i społeczeństwo: ponowna ocena reportażu krytycznego
-
1.1. Estetyka „jednoczesności" i polityka
-
1.2. Badanie , pamięć i wzajemne oddziaływanie
-
2. Dzieło, krytyka rzeczywistości
-
2.1. Krytyka reklamy
-
2.2. Krytyka oficjalnego zamówienia (Tono Stano)
-
3. Dzieło, krytyka przedstawień rzeczywistości
-
3.1. Krytyka ciała telewizyjnego (Christian Gattinoni)
-
3.2. Krytyka telewizji
-
4. Dzieło, krytyka fotografii
-
4.1. Krytyka
-
4.2. Krytyk
TRZECI MOMENT: SZTUKA FOTOGRAFICZNA
Rozdział 9:
Współtworzenie
-
1. Fotografia i język
-
1.1. Podobieństwa, różnice i przemieszczenia
-
1.2. Fotograficzna wyjątkowość
-
1.3. Glos / pismo, dyskurs i przekształcenia
-
2. Fotografia i literatura
-
2.1. Przeszkody
-
2.2. Podobieństwa, różnice i przekształcenia
-
2.3. Ku estetyce współtworzenia
-
2.4. Zapisać obraz (Claude Maillard)
Rozdział 10:
Przeniesienie
-
1. Przeniesienie w fotografii
-
1.1. Fotomontaż
-
1.2. Ku estetyce przeniesienia
-
2. Przeniesienie w sztukach współczesnych ( Vincent Verdeguer)
-
2.1. Malarstwo i fotografia
-
2.2. malarskość i fotograficzność
-
2.3. Książka jako miejsce przeniesienia
Rozdział 11:
Odniesienie
-
1. Fotografia, odniesienie dla innych sztuk
-
1.1. Od camera obscura do fotografii
-
1.2. Koniec malarstwa
-
1.3. Ku estetyce odniesienia
-
1.4. Ku estetyce punktu widzenia: Pascal, Leibniz i Nietzsche
-
2. Inne sztuki, odniesienia dla fotografii (Tom Drahos)
-
2.1. Kwestia tak zwanej „fotografii plastycznej"
-
2.2. Eksploracja fotografii
-
2.3. Potrzeba innej sztuki: ku estetyce baroku
Rozdział 12:
Zapis
-
1. Od bycia środkiem do bycia celem
-
1.1. Tradycyjny środek
-
1.2. Cel sam w sobie (Man Ray)
-
1.3. Sztuka współczesna
-
2. Sztuka o podwójnej mocy
-
2.1. Ku estetyce zapisu
-
2.2. Ku estetyce sztuki o podwójnej mocy: Malraux
-
3. Od fotografii sztuk do fotografii fotografii
-
3.1. Fotografia architektury
-
3.2. Fotografia rzeźby (Marc Pataut)
-
3.3. Fotografia fotografii
Zamknięcie
-
1. Estetyka
-
1.1. Podstawy
-
1.2. Dzieło
-
1.3. Sztuka
-
2. Fotografia
-
3. Stawki
Bibliografia
Indeks rzeczowy
Indeks nazwisk