Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką prywatności.
Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do cookie w Twojej przeglądarce.

Akceptuję
|
Historia literatury amerykańskiej XX wieku Historia literatury amerykańskiej XX wieku
Historia literatury amerykańskiej XX wieku
Redakcja: Agnieszka Salska
ISBN: 83-242-0297-8
Rok wydania: 2003
Liczba stron: t. 1 - 672, t. 2 - 816
Format: B5
Oprawa: Twarda
NAKŁAD WYCZERPANY
Dodaj do schowka »
Wyślij znajomemu »
Zobacz opinię o książce »
Dodaj opinię o książce »
Opis książki:

Książka przynosi szczegółowe omówienie dwudziestowiecznej anglojęzycznej literatury Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej w podziale chronologicznym i na rodzaje literackie oraz twórczość poszczególnych autorów na szerokim tle historycznym, kulturowym i społecznym. Historia literatury obejmuje cały wiek XX, począwszy od realizmu i naturalizmu lat 90. XIX wieku po lata 90. ubiegłego stulecia. Dzieje te podzielono na okresy (literatura przed I wojną światową – narodziny modernizmu – okres międzywojenny – literatura po II wojnie światowej), w każdym zaś z okresów wyodrębniono poezję, powieść, opowiadanie, dramat, teatr i krytykę literacką, które omówiono w kontekście artystycznym, społecznym i filozoficznym danej epoki. Uwzględniono także nasilający się z czasem proces stopniowego włączania się do głównego nurtu literatury amerykańskiej piśmiennictwa różnorodnych mniejszości etnicznych (żydowskiej, murzyńskiej, indiańskiej, latynoamerykańskiej, chilijskiej i japońskiej).

WSTĘP

Autorzy podejmujący dziś zadanie napisania jakiejkolwiek historii literatury narodowej muszą przygotować się na liczne trudności i kontrowersje, nie tylko dlatego, że w zakrojonej na dużą skalę pracy z natury rzeczy trudno uniknąć błędów i przeoczeń, ale przede wszystkim dlatego, że myśl teoretyczna drugiej połowy XX wieku zakwestionowała wszystkie pojęcia występujące w tytule takiego projektu. Świadomi, że historia jest narracją konstruowaną w powikłanych zależnościach od ideologii, polityki i współczesnego kontekstu kulturowego zasadniczo wątpimy w możliwość dotarcia do prawdy historycznej. Na tle istotnych przemian w kulturze dostrzegamy z jednej strony erozję centralnej roli literatury w kształtowaniu współczesnej wrażliwości, a z drugiej — znaczące poszerzenie tradycyjnego rozumienia pojęcia „literatura”. Uwagę czytelników oraz literaturoznawców przyciągają wciąż nowe rodzaje prozy popularnej, gatunki eseistyczne, reportażowe i quasi-dokumentalne, a jednocześnie spektakl i widowisko jako całość stały się rodzajem tekstu podporządkowując sobie słowo. Szczególnie ostro widać tę zmianę w teatrze drugiej połowy wieku, gdzie „interdyscyplinarne”, wspólnotowe lub reżyserskie realizacje ograniczyły, a nawet zminimalizowały rolę tekstu językowego. Potwierdza ją również fakt, że adaptacja filmowa stała się praktycznie niezbędnym warunkiem zaistnienia dzieła literackiego w szerszej świadomości odbiorców. Wreszcie, wobec procesów masowej migracji i przyspieszonej globalizacji (czy też homogenizacji) kultury, redefinicji podlega samo pojęcie tożsamości narodowej, oparte dotąd o wspólnotę dziejów i języka.
Wszystkie te problemy historia literatury Stanów Zjednoczonych w XX wieku ogromnie wyostrza. Przede wszystkim, w ciągu ubiegłego stulecia zasadniczo zmieniła się koncepcja amerykańskiej tożsamości narodowej, jeszcze na początku wieku nierozerwalnie związana z założeniem kulturowej hegemonii i społecznego przywództwa White Anglo-Saxon Protestants – białych Amerykanów anglosaskiego pochodzenia i protestanckich wyznań. Liczne grupy mniejszości etnicznych z czarnymi Amerykanami na czele gruntownie zrewidowały wersję historii Stanów Zjednoczonych obowiązującą do połowy wieku. Zwłaszcza w wyniku ruchów obywatelskich i rewolucji obyczajowej lat sześćdziesiątych, tożsamość amerykańska stała się o wiele bardziej otwarta na uznanie własnej różnorodności, nie tylko etnicznej i kulturowej, ale wręcz językowej. Z kolei podważenie kryterium języka jako podstawowej cechy wyróżnikowej literatury narodowej — to zjawisko o nieprzewidywalnych konsekwencjach dla tradycyjnie pojmowanych badań historyczno-literackich. Specjaliści dyskutują dziś gorąco nad uznaniem literatury amerykańskiej nie tylko za wielokulturową, ale — za wielojęzykową. Na koniec wieku ukazała się już wielojęzyczna antologia: The Multiiingual Anthology of American Literature: A Reader of Original Texts with English Translations pod redakcją Marca Shella i Wemera Sollorsa (New York University Press, 2000), a na stronach internetowych pod adresem rossroads.georgetown.edu interroads sollors można było śledzić dyskusję wywołaną esejem Wemera Sollorsa p.t. „For a Muhilinguał Tum in American Studies” oryginalnie opublikowanym w American Studies Associution Newsietter z czerwca 1997 roku. Wreszcie, przynajmniej od zakończenia wojny secesyjnej, a więc od drugiej połowy XIX wieku pisarze amerykańscy odczuwają coraz potężniejsze oddziaływanie mechanizmów rynku na literaturę. Szczególnie proza: powieść, opowiadanie i rozmaite gatunki para-dokumentalne (np. reportaż czy auto- i biografia) reagują na traktowanie książki jako produktu konsumpcyjnego oraz na potęgę kina, a później także telewizji jako głównego medium masowej wyobraźni.
Podejmując się napisania historii literatury amerykańskiej rozumieliśmy, że te komplikacje przekładają się na potężne trudności metodologiczne. Z jednej strony nie sposób już pisać historii literatury w oparciu o XIX wieczną, autorytarną koncepcję dyscypliny. Z drugiej, zwątpienie w celowość wiarygodnej próby uporządkowania wiedzy o literaturze amerykańskiej XX wieku przeczyłoby samej istocie naszego powołania i profesji. Praca, którą niniejszym przedstawiamy polskim czytelnikom jest owocem przemyślanego kompromisu o konserwatywnym nachyleniu. Książka ogranicza się do prezentacji anglojęzycznej literatury Stanów Zjednoczonych i zachowuje tradycyjny szkielet chronologiczny jako układ odniesienia ułatwiający orientację w przebiegu procesów przemiany. Zachowuje też podział rodzajowy na prozę, poezję i dramat dodając część poświęconą krytyce, historii i teorii literatury. Ich lawinowy, nie tylko na gruncie amerykańskim, rozwój w ciągu minionego wieku jest zjawiskiem stanowiącym o instytucjonalizacji literaturoznawstwa jako dyscypliny akademickiej.
W możliwie szerokich ramach podziału chronologicznego i gatunkowego staraliśmy się pokazać główne kierunki przemian społecznych i kulturowych uwidocznione w literaturze, a także debaty i napięcia estetyczne zapewniające pisarstwu stały przepływ twórczej energii. Zachowując główne elementy tradycyjnej historii literatury, na czele z jej funkcją podstawowego źródła informacji mamy świadomość, że systematycznie uaktualniana, informacja faktograficzna jest dziś łatwo dostępna w Internecie. Liczymy tez, że czytelnik będzie z niej korzystał uzupełniając i poszerzając dane zawarte w pracy. Dlatego większy nacisk położyliśmy na prezentację przemian kulturowych i estetycznych odzwierciedlanych w literaturze i teatrze amerykańskim XX wieku, a także na omówienie twórczości poszczególnych autorów. Trzy podstawowe, chronologiczne części książki zorganizowane zostały w rozdziały gatunkowe: proza, poezja, dramat i teatr, krytyka i teoria literatury, ale w ich obrębie wprowadziliśmy dalszy podział na segmenty omawiające charakterystyczne dla epoki i gatunku zjawiska, tematy i problemy estetyczne oraz indywidualności twórcze. Nie chcieliśmy traktować literatury ani tylko socjologicznie — jako źródła wiedzy o społeczeństwie i jego kulturowej ewolucji, ani tylko psychologicznie — jako instrumentu ekspresji jednostkowego doświadczenia, ani też wyłącznie w kategoriach estetycznych — jako autonomicznej sztuki zajętej przede wszystkim własnymi procesami. Twórczość literacka ożywiana jest przecież zmiennym napięciem pomiędzy komunikatywną i ekspresywną funkcją języka a artystyczną ambicją jego estetyzacji. Jedną z konsekwencji takiej niejednorodnej perspektywy metodologicznej jest fakt, że w naszym opracowaniu, w różnych punktach dyskusji powracają nazwiska tych samych pisarzy, a te same tytuły pojawiają się w różnych kontekstach (np. w segmentach o prozie kobiet i o prozie realistycznej, albo o pisarzach etnicznych i o literaturze regionalnej czy o prozie eksperymentalnej i fantastyce). Mamy nadzieję, że czytelnik przyjmie te powroty nie jako utrudnienie, ale jako pogłębienie obrazu.
Proponując chronologiczny podział wieku, staraliśmy się budować go jak najoczywiściej i jak najelastyczniej wyodrębniając trzy zasadnicze części: I — 1890-1920; II — 1920-1945; III — 1945 -2000. Przyjęta struktura opiera się o dwie wojny światowe jako punkty zwrotne w intelektualnym i duchowym klimacie minionego stulecia, a okres 1890-1920 traktuje jako czas wprowadzający wielką świadomościową i estetyczną zmianę modernizmu. Konkretne daty są oczywiście umowne.

SPIS TREŚCI

TOM I

WSTĘP (AGNIESZKA SALSKA)

DZIEDZICTWO REALIZMU I NATURALIZMU.
POCZĄTEK PRZEŁOMU MODERNISTYCZNEGO 1890-1920


PROZA

PROZA AMERYKAŃSKA NA PRZEŁOMIE WIEKÓW (AGNIESZKA SALSKA)
PRZEMIANY SPOIECZNO-KULTUROWE. HENRY ADAMS
REGIONY LITERACKIE
POWIEŚĆ POPULARNA: ROMANS HISTORYCZNY I WESTERN
DYLEMATY ESTETYCZNE: „GENTEEL TRADITION" I ROMANS A REALIZM I NATURALIZM
KU POWIEŚCI MODERNISTYCZNEJ"
DZIENNIKARSTWO DEMASKATORSKIE
I POWIEŚĆ ZAANGAŻOWANA ERY POSTĘPU (JERZY DURCZAK)
EKSPERYMENTALNA PROZA AMERYKAŃSKA
POCZĄTKU DWUDZIESTEGO WIEKU (ZBIGNIEW MASZEWSKI)

POEZJA

POEZJA PRZEŁOMU WIEKÓW (AGNIESZKA SALSKA)
PRZEŁOM MODERNISTYCZNY W POEZJI.
CZAS EKSPERYMENTALNEGO ENTUZJAZMU (AGNIESZKA SALSKA)
CHRONOLOGIA. „LITTIE MAGAZINES" - „MAŁE" PERIODYKI LITERACKIE
ESTETYKA
GEOGRAFIA
CHICAGO: „POETRY".EDGARLEEMASTERS,VACHELLINDSAY, CARI SANDBURG
LONDYN: IMAŻYŚCI, H.D
SOMEIMAGISTPOETS- NIEKTÓRZY IMAŻYŚCI.
NOWY JORK I ŚRODOWISKO „OTHERS"

DRAMAT I TEATR

1890-1917. DRAMAT I TEATR W OKRESIE PRZEJŚCIOWYM.
OD ROZRYWKI DO SZTUKI (ANDRZEJ CEYNOWA)
TEORIA L KRYTYKA LITERATURY
TEORIA I KRYTYKA LITERATURY AMERYKAŃSKIEJ
PRZEŁOMU WIEKÓW (MAREK WILCZYŃSKI)

MIĘDZY WOJNAMI: LATA DWUDZIESTE

PROZA

KONTYNUACJĄ NPRTU REALISTYCZNEGO. PISARZE ZWIĄZANI
ZE ŚRODKOWYM ZACHODEM (AGNIESZKA SALSKA)
PISARKI AMERYKAŃSKIE POCZĄTKU XX WIEKU
(JADWIGA MASZEWSKA)

NOWA PROZA LAT DWUDZIESTYCH (ZBIGNIEW MASZEWSKI)
FRANCIS SCOTT FITZGERALD
ERNEST HEMINGWAY.
THE HARLEM RENAISSANCE (KRZYSZTOF ANDRZEJCZAK)

POEZJA

WIELKIE INDYWIDUALNOŚCI AMERYKAŃSKIEGO
MODERNIZMU POETYCKIEGO (AGNIESZKA SALSKA)
ROBERT LEE FROST
T.S. ELIOT .
EZRA POUND
WILLIAM CARLOS WILLIAMS
WALLACE STEVENS
„STARE FORMY WYRAZU SĄ ZAWSZE Z NAML.."
KONSERWATYWNY NURT W POEZJI WCZESNEGO
MODERNIZMU (AGNIESZKA SALSKA)
TRADYCJA, INNOWACJA I ROZMAITOŚĆ
INDYWIDUALNYCH TALENTÓW (AGNIESZKA SALSKA)

DRAMAT I TEATR

DRAMAT I DRAMATURDZY
LAT DWUDZIESTYCH: 1917-1929 (ANDRZEJ CEYOWA)

TEORIA I KRYTYKA LITERACKA

NARODZINY WSPÓŁCZESNEJ KRYTYKI LITERACKIEJ
I TEORH LITERATURY NARODOWEJ (MAREK WILCZYŃSKI)

MIĘDZY WOJNAMI: LATA TRZYDZIESTE

PROZA

PROZA AMERYKAŃSKA LAT TRZYDZIESTYCH.
POWIEŚĆ SPOŁECZNA (ZBIGNIEW MASZEWSKI)
LITERATURA FAKTU (JERZY DURCZAK)
LITERACKIE ZAPISY LOSÓW EMIGRANTÓW (JERZY DURCZAK).
FRUSTRACJA, PROTEST, REALIZM; TWÓRCZOŚĆ
RICHARDA WRIGHTA I JEGO NAŚLADOWCÓW
(KRZYSZTOF ANDRZEJCZAK)
KONTYNUATORZY MODERNISTYCZNEJ
PROZY EKSPERYMENTALNEJ (MAREK WILCZYŃSKI)
WILLIAM FAULKNER (ZBIGNIEW MASZEWSKI)
POŁUDNIOWI AGRARIANIE I RENESANS POŁUDNIA
(JADWIGA MASZEWSKA)
POWIEŚĆ POPULARNA (ANDRZEJ CEYNOWA)
WARUNKI ROZWOJU POWIEŚCI POPULARNEJ
ROMANS HISTORYCZNY I PRZYGODOWY
WESTERNY
POWIEŚĆ DETEKTYWISTYCZNA
CZARNY KRYMINAŁ AMERYKAŃSKI
SCIENCE FICTION
OPTYMISTYCZNA SCIENCE FICTION
STRACH KOSMICZNY

POEZJA

POECI I KRYTYCY: „THE FUGMVE POETS"
I „NOWOKRYTYCZNY" MODEL WIERSZA (AGNIESZKA SOLSKA). .
NIEKTÓRZY „UCIEKINIERZY" I TOWARZYSZE
DONALD DAVIDSON
LAURA RIDING
JOHN PEALE BISHOP.
YROR WINTERS
ALLEN TATE.
ROBERT PENN WARREN
KONTYNUACJA NURTU EKSPERYMENTALNEGO:
OBIEKTYWIŚCI (AGNIESZKA SALSKA)
LOUIS ZUKOFSKY
CHARLES REZMIKOFF
GEORGE OPPEN
CARI RAKOSI
LORINE NIDECKER
INNI POECI LAT TRZYDZIESTYCH: FEARING,
PATCHEN, RUKEYSER (AGNIESZKA SALSKA)
AUDEN – AMERYKANIN

TEATR I DRAMAT

CZERWONA DEKADA: DRAMAT I TEATR
LAT TRZYDZIESTYCH (ANDRZEJ CEYNOWA)
„CZERWONY" TEATR „NOWEGO ŁADU"
DRAMAT JAKO ZWIERCIADŁO CZASÓW
FILOZOF W TEATRZE
OBSERWATORZY Z PRZYZIEMIA
POECI W TEATRZE
TRAGEDIE HISTORYCZNE
WSPÓŁCZESNE TRAGEDIE POETYCKIE

TEORIA I KRYTYKA LITERACKA

„NOWA KRYTYKA", KRYTYCY NOWOJORSCY
I HISTORIA LITERATURY AMERYKAŃSKIEJ
ODPARRINGTONADOMATTHIESSENA(MAREKWILCZYŃSKI)
BIBLIOGRAFIA
LATA 1890-1920
LATA 20
LATA 30

TOM II

LITERATURA AMERYKAŃSKA PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ
LATA 1945-1960


PROZA

Powojenny niepokój. Powieść wojenna. Mailer: Tropiciel zła. Różne spojrzenia na tradycję - proza żydowska: Bellow, Malamud, Singer, Roth. Salinger: Fałsze świata dorosłych (Krzysztof Andrzejczak)

Dojrzałość i gniew: proza pisarzy murzyńskich (Krzysztof Andrzejczak)

Beatnicy (Jerzy Durczak)

Proza Południa po II Wojnie Światowej (Jadwiga Maszewska)

Vladimir Nabokov i powieść eksperymentalna lat pięćdziesiątych: William Gaddis i John Hawkes (Marek Wilczyński)

Proza popularna - science fiction (Paweł Frelik)

POEZJA

Poezja amerykańska w dziesięcioleciu powojennym (Joanna Durczak)

Przełom poetycki połowy XX wieku (Joanna Durczak)

Grupa poetycka Black Mountain (Joanna Durczak)

Poeci z San Francisko (Joanna Durczak)

Szkoła nowojorska (Joanna Durczak)

TEATR I DRAMAT

Dramat amerykański po II Wojnie Światowej (Andrzej Ceynowa)
Arthur Miller
Tennessee Williams
William Inge

Teoria i krytyka literacka

Krytyka Mitograficzna i historiografia literatury amerykańskiej, Wpływ fenomenologii, hermeneutyka i strukturalizm (Marek Wilczyński)

LATA 1960-1980

PROZA

Proza eksperymentalna lat 60. i 70. (Marek Wilczyński)

1960-1980: Nurt realistyczny (Jerzy Durczak)

Nowe dziennikarstwo (Jerzy Durczak)

Wojna w Wietnamie a literatura (Jerzy Durczak)

Amerykańska proza kobieca II połowy XX wieku (Jadwiga Maszewska)

1960-1980: Nowy regionalizm (Jerzy Durczak)

Proza popularna lata 60-80. Fantazy, horror, proza detektywistyczna (Paweł Frelik)
Fantazy
Horror
Proza detektywistyczna

POEZJA

Poezja zwierzenia (Joanna Durczak)

Poezja kobiet po roku 1960 (Joanna Durczak)

Poezja Murzynów amerykańskich po Drugiej Wojnie Światowej (Joanna Durczak)

TEATR I DRAMAT

Teatr i dramat w Stanach Zjednoczonych w latach 1960 - 1980: ukształtowanie struktury życia teatralnego (Kazimierz Braun)

TEORIA I KRYTYKA LITERACKA

Poststrukturalizm amerykański. Psychoanaliza w badaniach literackich i krytyka feministyczna (Marek Wilczyński)

LATA 1980-2000

PROZA

Pisarz w powieści; motywy autotematyczne w prozie amerykańskiej końca wieku (Krzysztof Andrzejczak)

Nowy realizm (Jerzy Durczak)

Nurt autobiograficzny (Jerzy Durczak)

Współczesna literatura Południa (Jadwiga Maszewska)

Rekonstrukcje przeszłości, korekty teraźniejszości. Literatura afroamerykańska po roku 1970 (Krzysztof Andrzejczak)

Współczesna amerykańska proza etniczna (Jadwiga Maszewska)
Współczesna literatura indiańska (Native American Literature)
Literatura Chicano/Chicana
Amerykańscy pisarze pochodzenia azjatyckiego
Proza popularna: nowe gatunki (Paweł Frelik)
Cyberpunk

POEZJA

Poezja po roku 1975 (Joanna Durczak)

Poezja wtniczna (Joanna Durczak)

TEATR I DRAMAT

Teatr i dramat w Stanach Zjednoczonych w latach 1980-2000: różnorodnośc i postmodernizm (Kazimierz Braun)

TEORIA I KRYTYKA LITERACKA

Badania literackie w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych: "Nowy historyzm", spory o kanon literatury amerykańskiej, perspektywa postkolonialna (Marek Wilczyński)

Bibliografia
Indeks nazwisk

B5, twarda oprawa (T.1 i 2)
t. 1 - 672 str.
t. 2 - 816 str.
Cena detaliczna: 90,00 zł

 

Wyślij znajomemu:

Lista opinii:
Brak opinii
Dodaj opinię:

Projekt i wykonanie: YELLOWTEAM