W prezentowanej pracy starano się pokazać wielkość i upadek, a potem mozolny powrót do świetności, jednego z największych i najważniejszych polskich rodów. Czartoryscy w wieku XVIII i XIX to wielcy politycy, mecenasi sztuki, komendanci szkół wojskowych, pretendenci do najwyższych stanowisk państwowych, ocierający się o godność królewską, przeważnie bezkompromisowi, choć czasami też zmuszeni uciekać się do kompromisów. Adam Jerzy Czartoryski, który jest głównym bohaterem niniejszej pracy, w swoim długim życiu był ulubieńcem fortuny, ale poznał również smak klęsk i upadków. Raz był u szczytu władzy i powodzenia, innym razem musiał przeżywać gorycz porażek i niepowodzeń. Cieszył się z osiągniętych sukcesów, delektował się odniesionymi zwycięstwami, ale i patrzył na klęski swych planów, niespełnienie marzeń. Można w prezentowanej pracy wyodrębnić pewne etapy opisywanej historii, dość wyraźnie zaznaczające się. Pierwszy to świetność i wielkość fortuny odziedziczonej po rodzicach, a i później pomnożonej przez samych Adama Jerzego i jego żonę Annę z Sapiehów Czartoryskich. Majątek ten uważany za jedną z największych fortun na ziemiach polskich, świetnie zarządzany, przynosił corocznie ogromne profity. Udanie inwestowane miały stanowić pewne zabezpieczenia dla księcia i jego rodziny.

Spis treści


Wstęp

1. Fortuna Czartoryskich

Początki fortuny Czartoryskich. Podział dóbr Augusta Aleksandra i Marii Zofii z Sieniawskich Czartoryskich. Majątek Adama Kazimierza i Izabeli z Flemmingów Czartoryskich i jego podział w 1812 r. Stan fortuny księcia Adama Jerzego Czartoryskiego przed powstaniem listopadowym.

2. Po powstaniu

Sytuacja materialno-finansowa Czartoryskich po upadku powstania listopadowego. Pierwsze lata emigracji - zubożenie i kłopoty finansowe. Konfiskaty i sekwestry majątku w Królestwie Polskim i na Ziemiach Zabranych. Anna z Zamoyskich Sapieżyna i jej próby ratowania majątku. Podróż Anny z Sapiehów Czartoryskiej do Galicji. Dobra galicyjskie jako punkt wyjścia przy odbudowie fortuny.

3. Próba odbudowy finansów

Podsumowanie aktywów i pieniędzy w posiadaniu rodziny w roku 1834. Bank Jelskiego. Upadek Banku Jelskiego i jego konsekwencje dla stanu finansów rodziny Czartoryskich. Anna z Zamoyskich Sapieżyna “ministrem finansów” Czartoryskich.

4.Lata 1837-1843

Stan finansów na rok 1837. Nowe inwestycje, nowe perspektywy. Kapitały ks. Adama Jerzego Czartoryskiego, Anny Czartoryskiej i Anny Sapieżyny.

5. Hôtel Lambert

Mieszkania Czartoryskich w Paryżu w l. 1831-1843. Dawni właściciele Hôtel Lambert. Zakup Hôtel Lambert. Koszty kupna i remontu. Rola Hôtel Lambert w historii Polski.

6. Pomnażanie kapitału

Bilans fortuny w r. 1843. Sekwestr Sieniawy. Rachunki domowe. Rozwój inwestycji kapitałowych Czartoryskich. Bilans roku 1848.

7. Działalność charytatywna

Emigrant polski we Francji i jego sytuacja finansowa. Pomoc finansowa najuboższym emigrantom. Rola Anny z Sapiehów Czartoryskiej i Towarzystwa Dobroczynności Dam Polskich. Wenty, bale, aukcje, koncerty. Instytut Panien Polskich. Zakład św. Kazimierza.

8. Towarzystwa emigracyjne i finanse

Towarzystwa kształceniowe (Towarzystwo Pomocy Naukowej, Towarzystwo Politechniczne Polskie). Szkoły polskie na emigracji (Nancy, Orlean, Paryż). Pomoc indywidualna emigrantom w zdobywaniu wykształcenia. Towarzystwo Literackie i jego wydziały. Finansowanie Biblioteki Polskiej w Paryżu.

9. Polityka i finanse

Finansowanie działań politycznych. Składki krajowe na działalność publiczną. Adampol. Formacje wojskowe. Sposoby finansowania agencji politycznych. Sprawa pożyczek międzynarodowych.

Podsumowanie

Bibliografia i wykaz źródeł

Indeks ...