Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką prywatności.
Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do cookie w Twojej przeglądarce.
Książka ta jest kontynuacją dwutomowej antologii Sztuka interpretacji, w opracowaniu Henryka Markiewicza, wydanej przez Ossolineum w roku 1971. Miała ona ukazać w nowym oświetleniu wybrane arcydzieła literatury światowej od Don Kichote’a do powieści Faulknera, a zarazem zilustrować wybitnymi i znamiennymi przykładami różne metody i techniki dwudziestowiecznych badań literackich. Najstarsza z zamieszczonych tu prac pochodziła z roku 1902, najpóźniejsza z roku 1964.
Teksty niniejszej antologii również odnoszą się do wybitnych utworów literatury zagranicznej, i to dostępnych w polskim przekładzie. Nie staraliśmy się tu jednak o proporcje w doborze materiału interpretacyjnego, a także o uniknięcie powtórzeń w nazwiskach pisarzy. Celem głównym jest ukazanie nowych sposobów analizy i interpretacji dzieł literackich, rozpowszechnionych w ostatnim półwieczu. Stąd chronologiczny układ zamieszczanych prac. Występuje w nich współczesna hermeneutyka (M. Heidegger, H.G. Gadamer, T. Adorno), kontynuacja marksizmu (P. Macherey, F. Jameson), strukturalizmu (J. Łotman, R. Barthes, U. Eco), dekonstrukcjonizmu (J. Derrida, J. Kristeva, P. de Man, J. Hillis Miller, B. Johnson), niemiecka estetyka recepcji (W. Iser, H.R. Jauss) i jej amerykański odpowiednik – reader-response criticism (S. Fish), orientacja psychoanalityczna (J. Lacan, H. Bloom), krytyka feministyczna (J. Butler), studia postkolonialne (Ch. Achebe, F. Barker, P. Hulme), zwrot etyczny (M. Nussbaum, J. Phelan). W praktyce interpretacyjnej różne orientacje badawcze zresztą współistnieją, np. Jameson odwołuje się i do Lukácsa, i do Lacana, tekst Phelana w równej mierze należy do krytyki etycznej, jak feministycznej i postkolonialnej.
Spis treści
Henryk Markiewicz, Teresa Walas,
Sztuka interpretacji w ostatnim półwieczu. Przedmowa
Theodor W. Adorno, Próba zrozumienia Końcówki Becketta
Umberto Eco, Struktury narracyjne u Fleminga
Pierre Macherey, Chłopi Balzaka: tekst niespójny
Jurij Łotman, Analiza wiersza
Roland Barthes, Analiza tekstualna opowiadania Edgara Poego
Wolfgang Iser, Czytelnik jako element kompozycyjny powieści
realistycznej. Vanity Fair Thackeraya w świetle estetyki oddziaływania
Hans Robert Jauss, Ifigenia Racine’a i Goethego
Jacques Derrida, Mallarmé
Harold Bloom, Testowanie mapy zniekształceń. Childe Roland Browninga
Hans Georg Gadamer, Sens i zasłanianie sensu w poezji Paula Celana
Chinua Achebe, Obraz Afryki. Rasizm w Jądrze ciemności Josepha Conrada
Paul de Man, Czytanie (Proust)
Sandra M. Gilbert, Susan Gubar, Bliźniacza siostra grozy:
potworna Ewa Marii Shelley
Michael Riffaterre, Generowanie tekstów Lautréamonta
Stanley Fish, Interpretując Variorum
Stephen Greenblatt, Kultywowanie lęku: Król Lear i jego spadkobiercy
Joseph Hillis Miller, Wichrowe Wzgórza. Powtórzenie i „niesamowite”
Frederic Jameson, Realizm a pragnienie. Problem podmiotu u Balzaka
Francis Barker, Peter Hulme, „Nimfy i Żniwiarze znikają z ociąganiem”.
Dyskursywne kon-teksty Burzy
Barbara Johnson, Pięść Melville’a: Egzekucja w Billym Buddzie [Fragment]
Martin Heidegger, Wiersz
Julia Kristeva, Gérard de Nerval – El Desdichado
Edward W. Said, Jane Austen i Imperium
Martha Nussbaum, Fantazja. [Ciężkie czasy Karola Dickensa]
Judith Butler, Żądanie Antygony
James Phelan, Wybór Sethe. Umiłowana i etyka lektury
Elena Semino, Światy możliwe i przestrzenie mentalne w Bardzo krótkiej historii Hemingwaya
ANEKS
Barbara Johnson, Rama odniesienia: Poe, Lacan, Derrida [Fragment]
Noty o autorach
Indeks nazwisk
Nota edytorska
Projekt i wykonanie: YELLOWTEAM