Książka przynosi interesującą interpretację dzieł pisarza, który był jedną z najważniejszych postaci wczesnej nowoczesności. Teksty Przybyszewskiego znakomicie bowiem oddają centralne modernistyczne problématiques, takie jak kryzys podmiotu i rozpad spójnej wizji świata oraz ich egzystencjalne i estetyczne konsekwencje (np. ekstatyczność, histeryczność, nihilizm). Re-lektura dzieł autora Confiteor nie tylko ujawnia oryginalną (choć nie wybitną) dykcję pisarską, ale także obnaża rewersy epoki: jej fobie, lęki i obsesje. Polski modernista pokazuje, że nerwice i psychozy stanowią najbardziej wyraziste ekspresje ukrytych szyfrów kultury i poddaje analizie podmiot "erotyczny" i "chory". Utwory Przybyszewskiego dokumentują wielopoziomowy kryzys, który przyniosła ze sobą nowoczesność, a zwłaszcza są znakomitym materiałem dla obserwacji kryzysu męskości, jaki zapoczątkowany został pod koniec XIX w., i reprezentują styl pisania, który krytyka feministyczna określa jako "kobiecy". Książka łączy model "tradycyjnej" monografii (z jej diachroniczną, linearną narracją, prowadzoną tu trzema pasmami) z nowymi stylami czytania, wprowadzającymi teksty autora w nowoczesne i ponowoczesne konteksty.

SPIS TREŚCI 

Wprowadzenie

I. FUNDAMENTY: ESEJE I TEKSTY DYSKURSYWNE

1. Wczesna eseistyka niemiecka (1892-1897)

Antropologia genialnego indywiduum

(Z psy ekologii jednostki twórczej)

Sztuka eksplozji nieświadomego i jej interpretacje

Satanizm - teologia rozpaczy?

2. Polskie teksty o sztuce i nagiej duszy (1898-1922)

Sztuka dla sztuki? (Conftteor, O nowe sztukę)

Na drogach duszy, Szopen i teoria metadźwieku

Syn Ziemi i metaslowo (Z gleby kujawskiej)

Sztuka dramatyczna i postać-symbol

(O dramacie i scenie)

Z powrotem do chuci(Przyczynek do etyki płci)

Proces twórczy (Przy czynek do psychologii twórczości)

Północna hemisfera, śmierć i naga dusza

(Na marginesie tworu Ewersa, Z zagadnień o śmierci,

Naga dusza, Frontispice)

3. Teksty wojenne i patriotyczne (1916-1917)

Teksty wojenne

Polska dusza, naród i kultura

4. W kręgu „Zdroju" (1917-1918)

Ukryty i jawny sternik

Powrotna fala ekspresjonizmu

Gew^w zDwc/wi ekspresjonizm w nauce

5. Wyznania i świadectwa (autobiografie)

Pierwsze pakty

„Obca" i „swoja" (Dagny i Jadwiga)

W zwierciadle (autoportret duszy)

Ja" f moi współcześni-finalna koda

6. Fonny gorące

II. „GENIALNE PRÓBY": POEMATY PROZĄ

1. Nowoczesna „msza żałobna"

2. Projekt androgyne i zdrada kochanki: Z cyklu Wigilii

3. Virgo intacta i próby (Wniebowstąpienie, Nokturn,

Na tym padole płaczu)

4. Nad morzem ~ baśń o duszy

5. Androgyne- miłosna paranoja?

6. Eksplozyjne rapsodie. Poetyka i forma

III. ROZWINIĘCIE: POWIEŚCI

1. „Nadczłowiek", satanistyczni paranoicy i incestualni kochankowie.

W kręgu niemieckich powieści (1895-1897)

„Homo sapiens "i eksperymenty

(Nad)człowiek i zamęt tożsamości

Uwodzenie i maskarady

Fizjologia miłości i androgyne

Artysta i sztuka

Forma eksperymentalna

De profundis- kazirodcza androgynia

Kazirodcza transgresja i męsko-kobieca psychomachia

Ciało

Ekspresja wizji

Anarchosatanizm ~ Dzieci szatana

Filozofia czynu

Dekadenckie Biesy: miłosny paranoik i obłąkani

Nihilizm i/a forma

2.Artystostwoi„rodzina". Wielkiepolskie cykle (1901-1914)

Synowie ziemi a kobieca filozofia antycierpienia

Psychodeliczna sztuka cierpienia

Synowie Ziemi - malaryczni artyści i megalomańska

filozofia Czynu

Emancypująca się kobiecość

Nowatorstwo i banał

Sensacyjna powieść o mocnym człowieku

Sztuka-sława-dominacja

Mocny człowiek i sobowtórowe Cienie

Kobiety: demoniczne i metafizyczne lustra

Śmierć jest tryumfem

Dzieci nędzy, czyli rodowa apokalipsa

Studium rodzinnego obłędu

Puste raje i prywatne apokalipsy

Urok i nędza formy

3.Rekapitułacje, Ostatnie powieści (1917-1923)

Mag(ma), krzyk i sztuka

Poślubiony sztuce

Psychomachie i sobowtóry

Powieść niemiłosna?

Ulica-stonóg, krzyk i głód

Ekspresjonistyczne fantazmaty

Powrót: wojna i wina

Krew i ziemia

Leukocyt, wojna i Bóg

Uregno doloroso - satanistyczna koda

Królestwo sabatu

Melancholijny Szatan

Inkwizytorzy

PODSUMOWANIE-DOMKNIĘCIE I OTWARCIE

1. Podmiot utraty

2. Choroba i zmierzch męskości

3. „Kobieta jest niczym i w tym tkwi jej siłą"

4. Satanizm i sacrum

5. Pisanie duszą i ciałem (krwią i sercem)

Wykaz skrótów

Bibliografia tekstów Przybyszewskiego

Indeks rzeczowy

Indeks nazwisk

Summary