Seria WŁADCY POLSCY

Aleksander Jagiellończyk uchodzi za jednego z mniej zdolnych przedstawicieli dynastii jagiellońskiej w Polsce. Za jego krótkiego panowania (1501-1506) dotknęły państwo polsko-litewskie liczne klęski polityczne i straty terytorialne. Monografia tego króla, (...) wprowadza do tego obrazu istotne korekty. Autor był bez wątpienia najwybitniejszym polskim znawcą czasów Aleksandra w XIX i XX wieku. (...) Monografia ta ukazała się w 1949 roku, w 9 lat po śmierci autora. Zapewne tej okoliczności należy przypisać, że aparat przypisów sprowadzony został do minimum. Jednak mimo pewnych braków opublikowana książka ma dużą zawartość. Wśród skomplikowanych problemów stosunków polsko-litewskich początku XVI wieku, autor porusza  się z pełną swobodą. Ze znawstwem i z talentem kreśli wydarzenia polityczne i zmiany ustrojowe zachodzące za czasów Aleksandra - od tzw. Artykułów Mielnickich po konstytucje "Nihil Novi". Dowodzi zdolności Aleksandra w dobieraniu sobie utalentowanych doradców i współpracowników, podnosi jego dbałość o rozwój ekonomiczny i kulturalny Wielkiego Księstwa Litewskiego. O ile możliwe, rehabilituje króla, obarczanego przez wcześniejszych historyków odpowiedzialnością osobistą za wszystkie niepowodzenia państwa. Ze względu na wyraźnie syntetyczny charakter książki, wiele problemów szczegółowo rozpoznanych przez autora, zostało tu zaledwie zasygnalizowane. Ułatwia to lekturę książki w jej szerszym odbiorze; dodatkowo przyczynia się do tego potoczysty i klarowny styl, w jakim jest napisana. W sytuacji, gdy nie ukazało się dotychczas żadne nowe opracowania monograficzne czasów Aleksandra, książka ta zasługuje na ponowne opublikowanie.

Krzysztof Baczkowski

FRYDERYK PAPÉE - historyk, bibliotekarz, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Urodził się Złoczowie na Podolu 4 czerwca 1865 roku. W 1873 ukończył III Gimnazjum we Lwowie i w tymże roku rozpoczął w Uniwersytecie Lwowskim studia historyczne, które kontynuował do 1879 roku w Wiedniu. W 1878 roku uzyskał stopień doktora filozofii Uniwersytetu Wiedeńskiego na podstawie pracy Polityka polska w czasie upadku Jerzego z Podiebradu wobec kwestii następstwa w Czechach (1466-1471). W roku następnym złożył egzamin państwowy uprawniający go do objęcia stanowiska bibliotekarza i z zawodem tym związał sie przez następnych kilkadziesiąt lat. W latach 1883-1905 był pracownikiem Biblioteki Uniwersytetu Lwowskiego, przechodząc niemalże wszystkie stopnie w hierarchii bibliotecznej, kończąc na stanowisku zastępcy dyrektora, którym został w 1895 roku. Uczestniczył żywo w reorganizacji tej biblioteki był propagatorem i współrealizatorem projektu nowego gmachy, do którego przeniesiono bibliotekę. Fryderyk Papèe był przede wszystkim historykiem. Przez cały czas pobytu w Krakowie (1905-1940) wiele publikował, choć najpoważniejsze pozycje powstały po rezygnacji z pracy zawodowej.Tematykę dzieł, jak określił sam autor jako: "...napisanie dziejów Polski w latach 1480-1506". Ostatnią wieńcząca pracę książką jest Aleksander Jagiellończyk (1949), opublikowana po śmierci autora. Ze znawstwem i z talentem kreśli wydarzenia polityczne i zmiany ustrojowe zachodzące za czasów Aleksandra.

SPIS TREŚCI

Wstęp
Przedmowa
I. Aleksandrowa instalacja na Litwie
II. Litewskie rządy Aleksandra Jagiellończyka
III. Wojna moskiewska
IV. Elekcja polska
V. Magnackie rządy
VI. Koniec wojny moskiewskiej (1503)
VII. Narady lubelskie i sejm piotrkowski z r. 1504
VIII. Podróż pruska i jej epilogi
IX. Brześć i Radom (1505)
X. Sukcesja
Nota o autorze
Indeks osób